De leden van familie Man stammen af van de broer van Wen Tianxiang (Kantonese uitspraak: ”Man Tincheung“), een bekend patriottisch volksheld van China. Hij was een Chinese geleerde en legergeneraal en besteedde het grootste gedeelte van zijn leven aan het redden van de Song-Dynastie van vernielingen, die veroorzaakt werden door de Mongolen. Ondanks zijn heldhaftige inspanningen maakten de Mongolen in 1279 een einde aan de Song-keizerrijk.
Wen Tianxiang werd gevangen genomen door de Mongolen, echter, noch door beloften van weelde, noch door gruwelijke straffen gaf hij zijn verzet op. In plaats daarvan vroeg hij op zevenenveertigjarige leeftijd om terecht gesteld te worden. Zijn heldhaftigheid, zijn integriteit en zijn toewijding aan zijn vaderland blijven tot op de dag van vandaag een bron van inspiratie.
Wen Tianxiang werd geboren in 1236, als oudste zoon in een bescheiden, geleerd gezin. Zijn vader Wen Yi besteedde buitengewoon veel aandacht aan de opvoeding van zijn vier zoons en drie dochters. Er werden leraren ingehuurd om les te geven aan de kinderen. Toen de familie in geldnood raakte vanwege zijn vrijgevigheid, nam Wen Yi zelf de taak over.
Toen Wen Yi doodging in 1255, het jaar waarin Wen Tianxiang als beste kandidaat zijn staatsexamen aflegde, legde hij zijn officiële ambt voorlopig neer om naar huis te gaan. Daar rouwde hij om de dood van zijn vader. Zijn moeder verleende hem morele steun en zelfs toen zij ouder dan zestig jaar werd, begeleidde zij hem en zijn troepen. Zij ging dood als gevolg van een kwaal toen een epidemie onder de troepen uitbrak.
Alhoewel Wen Tianxiang rustige kinderjaren had, onderging zijn vaderland een moeilijke tijd. De zuidelijke Song-Dynastie werd verzwakt door meningsverschillen aan het hof en buitenlandse aanvallen. Zelfs toen de Mongolen een groot stuk land hadden afgenomen van het Chinese Rijk, waren de officieren van Song bij kleingeestige machtsstrijden en samenzweringen aan het hof betrokken.
In plaats van zich te mobiliseren tegen de aanvallers, waren de hoge officieren slechts in staat vredesbesprekingen met de Mongolen voor te stellen en de hoofdstad te evacueren. Alleen Wen Tianxiang, die toen een officier van lagere rang was, protesteerde en tekende een memorandum aan om het gevecht met de bezetters aan te gaan. Zijn voorstel werd echter afgewezen. Zijn opperbevelhebber misgunde het hem en stuurde hem in 1259 naar zijn geboorteplaats.
Gelukkig – ten gunste van de Song-Dynastie – raakten de Mongolen toen achtereenvolgens verwikkeld in disputen en hielden op met verrassingsaanvallen in China. De Mongoolse hoofdcommandant Kublai Khan richtte in 1271 de Yuan-Dynastie op en begon China opnieuw aan te vallen. De aanvallers hadden het makkelijker, omdat een vierjarig kind de troon had aangenomen als gevolg van de dood van Keizer Du Zhong. Het op de proef gestelde hof deed een dringende oproep aan de troepen door het hele land. Wen Tianxiang ging hierop in door een leger in leven te roepen door middel van de rijkdom van zijn familie en vocht voor zijn land.
In de volgende jaren streden Wen Tianxiang en zijn mede-patriotten moedig om hun geliefde land te verdedigen, maar de vijand bleek te sterk te zijn en de Chinese maarschalk werd bevolen om een vredesakkoord te sluiten met de Mongolen. Maar in plaats van te onderhandelen, hielden de Mongolen de onderhandelaars gevangen! De andere Chinese gezanten bezweken onder de druk en gaven zich snel over aan de Mongolen. Wen hield echter voet bij stuk en weigerde de nieuwe macht te dienen. De Mongolen besloten hem naar hun thuisland te sturen in het Noorden.
Toen ze onderweg waren, wist Wen Tianxiang met de hulp van een visser te ontsnappen. Hij begon opnieuw te strijden tegen de Mongolen en zijn vrouw en kinderen werden gevangen genomen op zijn veldtocht. Ondanks hun inspanningen moesten de Chinezen zich, stap voor stap, zuidwaarts terugtrekken en Wen Tianxiang werd uiteindelijk opnieuw gevangen genomen door de Mongolen in Guodong in 1278. Opnieuw weigerde hij hardnekkig om zich over te geven.
De Song-Dynastie naderde een jaar later zijn einde, toen de jonge keizer en zijn hofhouding in zee sprongen. Toen de Mongolen dit aan het vieren waren tijdens een diner, trachtten zij opnieuw Wen Tianxiang aan hun kant te krijgen. Nu zijn land en zijn koning niet meer bestonden, hoefde hij dus niet meer trouw te blijven aan de Song-Dynastie. De morele plicht bestond niet meer. Zo vertelde de Mongolen aan Wen Tianxiang. Wen Tianxiang antwoordde hierop dat hij de dood verdiende, omdat het hem niet gelukt was zijn land te redden. Verder zag hij geen reden om door te leven omdat zijn land niet meer bestond.
De Mongolen besloten Wen Tianxiang naar hun hoofdstad – de huidige Beijing – te sturen. Gedurende deze moeilijke reis weigerde hij te eten – als blijk van trouw aan zijn gestorven koning. Toen hij in de hoofdstad van Yuan aankwam, werd hij eerst in een mooi paleis gezet. Toen hij aanhield met tegen het verzoek in te gaan om zich over te geven, werd hij in een kelder geworpen. Toen hij bleef weigeren om de keizer van Yuan als zijn heerser te erkennen, werd hij drie jaar later terechtgesteld.
Wen Tianxiang – een geleerde die door omstandigheden werd gedwongen een strijder te worden – was niet in staat zijn land te bevrijden van de verovering. Maar zijn onbuigzame geest en zijn intense vaderlandsliefde waren deugden die navolging verdienden. Een groot deel van zijn werk en gedichten drukken zijn krachtige toewijding uit aan zijn land, maar het meest bekende is Zheng Qi Ge (Een lied van Echte Geest). Dit is het werk dat hij geschreven had toen hij gevangen werd gehouden door de Mongolen in Beijing. “Een Lied van Echte Geest” weerspiegelt de hoogmoed van de schrijver en drukt de toewijding aan zijn land uit.
Wen vatte de dood op als iets waar men niet bang hoefde voor te zijn toen hij voorbeelden citeerde van de geschiedenisfiguren. Wanneer een man eervol en moedig voor zijn land doodgaat, dan wordt er altijd aan zijn heldenmoed gedacht.
Gedicht van Wen Tianxiang
Crossing Lonely Sea
Delving in the Book of Change, I rose through hardship great,
And desperately fought the foe for four long years;
Like willow catkin, the war-torn land looks desolate,
I sink or swim as duckweed in the rain appears.
For perils on Perilious Beach, I heaved and sighed,
On Lonely Sea now, I feel dreary and lonely;
Since olden days, which man has lived and not died?
I'll leave a loyalist name in history!
Familie Man in het kort
De familie Man / Man clan wordt beschouwd als een van de oorspronkelijke families in de geschiedenis van Hong Kong. De Man-clan was de laatste van de vijf grote clans die in de 15e eeuw vanuit China naar Hong Kong kwamen. Ze vestigden zich in de New Territories.
Doordat de andere clans, zoals die van de Tang, het beste land al in hun bezit hadden, moesten de Mannen genoegen nemen met een stuk moerassig gebied in wat nu het uiterste noorden van de New Territories is, tegen de grens met China. De Mannen legden een deel van de moerassen droog en verbouwden er rijst, en noemden toepasselijk het San Tin (Nieuw Veld 新田). Andere plekken waar de "Mannen" gevestigd zijn, betreffen Chau Tau (洲 頭) en Tai Hang (泰 亨).
In de jaren '50 en '60 zijn veel leden van de familie Man de wijde wereld ingetrokken, waarvan velen naar het Verenigd Koninkrijk en Nederland. Al sinds de jaren '20 en '30 van de vorige eeuw hebben de eerste leden van de familie Man zich in Nederland gevestigd.
Onze stichting is bijzonder: er zijn niet veel familienamen die tot zover terug de geschiedenis ingaan (ongeveer 30 generaties terug) en waarvan de leden honderden jaren erna elkaar nog steeds opzoeken. Iets om trots op te zijn!
Over de Man lineage zijn zelfs wetenschappelijke artikelen en boeken geschreven. Een paar voorbeelden:
The Man Lineage in the Netherlands and Europa (1950 – 2010): A migration narrative (2011)
Presidential Address: Virtual Kinship, Real Estate, and Diaspora Formation – The Man Lineage Revisited (2004)
Emigration and the Chinese Lineage: The ‘Mans’ In Hong Kong and London (1975)